Sivrisineklerle bulaşan ciddi bir hastalık olan Dang humması ile ilgili vatandaşlar araştırma yapıyor. Ortadoğu’da yayılan Dang humması Türkiye’yi de tehdit ediyor. Peki dang humması nedir? Dang humması nasıl bulaşır? Dang humması Türkiye’de var mı? İnternette bu konular araştırılırken bir yandan da Dang humması insandan insana bulaşır mı? Dang humması hangi tür sivrisinekten bulaşır, insandan insana bulaşır mı? Tedavisi nedir? Gibi soruların yanıtı merak ediliyor. İşte dang humması ile ilgili detaylar…
Dang humması, sivrisineklerle bulaşan ciddi bir hastalıktır. Geçmişte ender görülen sivri sineklerden yayılan bu hastalık 2024 yılında vaka bakımından rekor kırdı. Dünya Sağlık Örgütü, 176 ülkede 11 milyon şüpheli vaka bildirildiğini açıkladı. Asıl tehlike ise Türkiye’ye komşu ülkelerde dang hummasının yayılması oldu. İran’da dang humması vaka sayısı 14 Haziran’dan itibaren 12’ye yükseldi. Peki dang humması nedir? Dang humması nasıl bulaşır? Dang humması Türkiye’de var mı?
DANG HUMMASI HANGİ TÜR SİVRİSENEKTEN BULAŞIR?
Peki, dang hummasını hangi sinek türleri taşıyor? Türkiye’de dan huması var mı? Dang humması nasıl bulaşır? Dan humması insandan insana bulaşır mı? Dang humması belirtileri nelerdir? Güneydoğu Asya’da yaygın görülen dang ateşinin (dengue fever) şiddetli bir formu olarak biliniyor. ‘Dengue virüsü’ tarafından tetiklenen bu hastalık, sivrisineklerin insanlara virüsü bulaştırması sonucu ortaya çıkıyor. Son yıllarda dang humması vakalarında belirgin bir artış gözlemleniyor. Özellikle iklim değişikliği, kentsel genişleme ve su birikintileri gibi çevresel faktörler, sivrisineklerin üremesi için uygun koşullar sağlıyor ve bu da hastalığın yayılmasına katkıda bulunuyor.
Tıp ve sağlık bilimleri alanında dünyaca ünlü bir akademik dergi olan Lancet’te geçtiğimiz günlerde yayımlanan bir makalede, ‘2024 yılı dang humması açısından tarihinin en kötü yılı olarak kaydedildi’ denildi.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından açıklanan verilere göre, ocak ayının başından 22 Temmuz’a kadar olan dönemde 176 ülkeden yaklaşık 11 milyon şüpheli dang humması vakası bildirildi. Bu vakalarda toplam 6 bin 508 kişi hayatını kaybetti ve ağır vakaların sayısı 24 bini aştı. En fazla bildirimde bulunan ülkeler arasında Brezilya, Meksika, Honduras, Kolombiya, Guatemala ve Peru öne çıktı.
DANG HUMMASI TÜRKİYE’DE VAR MI?
Konuyu araştıran uzmanlar “Ender olsa da Türkiye çevresinde görülen bölgesel salgınlar artık dünya çapında birçok bölgede görüldüğü” görüşünde. Uzmanlara göre bunun en temel sebeplerinden bir tanesi iklim değişikliğiyle birlikte kuraklığın ve bazı bölgelerde tropikleşmenin artması. Örneğin son 20 yılda ülkemizde yaklaşık olarak 25 yeni sivrisinek türü tespit edildi.
DANG HUMMASININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Uzmanlara göre klinik olarak hafif ateşten, kanda pıhtılaşmada rol alan trombositlerde azalma, akyuvarlarda azalma ve damar geçirgenliğinde artışla seyreden ciddi dang kanamalı ateşine kadar değişen tablolar görülebilir. İlk kez geçirildiğinde enfeksiyon geçirilen dang serotiplerine karşı bağışık yanıta neden olur. Daha sonra farklı bir serotiple enfeksiyon gelişirse daha önce bağışıklık sisteminin virüsü tanıması ve daha güçlü bir yanıt vermesine bağlı olarak hastalık daha ciddi seyreder.
Bazı kişilerde ise 2-7 gün arasında süren yüksek ateş, baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları, bulantı, kusma ve ciltte küçük kırmızı veya kanayan lekeler görülebilmektedir. Dang humması, ağır seyreden bazı kişilerde virüsün neden olduğu enfeksiyon hemorajik ateşe yol açarak dolaşım sistemi yetmezliği, şok ve ölüm risklerine neden olabilmektedir.
ŞEKER, BÖBREK VE KALP HASTALARI DİKKAT!
Şeker hastalığı, kronik böbrek hastalıkları ve kalp hastalıkları gibi kronik hastalıkları olanlarda dang hastalığı daha ciddi seyredebilir” diyen Dr. M. Servet Alan, “Dang hastalığının virüse etkili spesifik bir tedavisi de bulunmuyor. Hastaların klinik durumuna göre ağrı kesici, ateş düşürücü ilaçlar, damar yoluyla verilen sıvılar gibi destekleyici tedaviler yapılıyor. Aspirin, antikoagülanlar (kan sulandırıcı) ve kanama eğilimini artırabilecek ağrı kesici, antienflamatuvar ilaçlar kanama olasılığını artıracağı için dang hastalarında asla kullanılmamalı” uyarısı yapıyor.
