Saç beyazlaması söz konusu olduğunda öncelikle saçın yapısından bahsetmek gerekir. Saçımızın canlı bölümü saç derisinin altında bulunan bir girinti gibi görünen folikül tüpünün dip noktasında bulunur. Saç kökü (papilla) saçımız sadece buradan damarlar yolu ile kanla beslenir. Saçımızın canlı olan bölümü saç köküdür saçımız ile ilgili her şey burada gerçekleşir diyebiliriz. Saç kökünün içinde ise saç için hayati olan birçok hücre bulunur bunlardan biri de saça rengini veren melanosit (melancytes) hücreleridir, bu hücreler saça rengini veren pigmentleri (melanin) ve feomelanin (phaeomelanins) üretir.
Serap Öztürk Niya
Melaninler sayısal olarak fazla olduğunda saç siyah renk olur, daha az miktarda üretildiğinde ise saç kahverengini alır. Feomelanin hücreleri ise saça sarı veya kızıl rengini verir. Birçok saç bünyesinde her iki pigmenti de karışık olarak barındırır, bu pigmentler tanecikler ve pigment desteleri şeklinde saçın korteks tabakasının içine salınır.
Saçlar neden beyazlar?
Saçlarımız hayatımız boyunca defalarca dökülen ve yenilenen bir döngü içindedir. Yaşlanma sürecinin bir parçası olarak melanosit hücrelerinin fonksiyonu bozulur ve sonuç olarak saçlarımız şeffaf hale gelmeye (beyazlamaya) başlar.
Saçın beyazlama veya grileşme sürecinin sebebinin, saç kökündeki tirozin (tyrosine) adı verilen aminoasitlerin giderek artan bir şekilde aktivitelerinin azalması olduğunu da söyleyebiliriz. Papillayı veya immün sistemi destekleyen sinirlerin yenilenmesi veya bozulması pigmentin azalmasına (beyazlaması) yol açar.
Saçımızın hangi yaşta beyazlayacağı genetik ile ilgilidir
Genellikle sakal, bıyık, şakaklar ve kulak üstü ilk olarak beyazlayan alanlardır, ense bölgesi ise en son beyazlayan alandır. Saçımızın hangi yaşta beyazlayacağı ise genetik mirasımızla ilgilidir; bazı ailelerde saçın beyazlaması yirmili yaşlarda görülürken bazı ailelerde ise ellili yaşlarda oluşur. Ayrıca değişik ırklarda ve değişik yaşlarda saçın beyazlaması değişkenlik gösterebilir, beyaz ırkta otuz beş civarında başlarken sarı ırkta otuzların başı gibi, siyah ırkta ise kırklı yaşlarda başlar.
