Türkiye’nin ilk kadın hakemi aynı zamanda İlk de kadın MHK Başkanı olan Lale Orta’nın yaşamı ve biyografisi merak konusu oldu. İnternette en çok araştırılan isimlerin başında Lale Orta geliyor. Türkiye’nin ilk kadın futbol antrenörü ve ilk kadın futbol hakemi olan Lale Orta bu kez de ilk kadın MHK başkanı olarak gündemde. Lale Orta’nın yaşamı ve kariyeri merak konusu oldu. Peki, LALE ORTA KİMDİR? Lale Orta kaç yaşında? Nereli? Mesleği ne?
LALE ORTA KİMDİR?
Lale Orta 1 Ocak 1960 yılında İstanbul’da doğdu. Henüz çocuk yaşlarda başlayan sporla içi içe yaşamı bugünlerin habercisi gibiydi. Küçük yaşlarda Vefa Spor’da basketbola başladı. Ardından Türkiye’nin ilk kadın futbol kulübü olan Dostlukspor Kız Futbol takımında 1976 yılında futbola geçiş yaptı. Lale Orta 13 yıl boyunca Dostlukspor’da futbol oynadı. 1985 yılında antrenörlük kursunu başarı ile bitirip Türkiye’nin ilk kadın futbol antrenörü oldu. Lale orta Türkiye’nin ilk kadın futbol antrenörü, ilk kadın futbol hakemi ve ilk kadın MHK başkanı olarak tarihe geçti.
Marmara Üniversitesi’nin Beden Eğitimi Spor Yüksek Okulu’nun, spor yönetimi yüksek lisans programında eğitimine devam eden Orta, “Türk Spor Teşkilatı İçinde Futbol Hakemliği Statüsü” konulu tezi ile yüksek lisans eğitimini 1993’te tamamladı. 2009’da Okan Üniversitesi’nde Spor Bilimleri Bölümü başkanlığını üstlendi. 2020 yılında profesör unvanını aldı.
Lale Orta’nın profesyonel ligde ilk yönettiği maç, 20 Mayıs 1990 günü oynanan Galatasaray-Sarıyer maçıydı. Hakem olarak ilk Süper Lig maçı ise 1999 yılında oynanan Sakaryaspor – Ankaragücüspor maçını yönetti.
Yirmi yıl erkek liglerinde futbol hakemliği yapmıştır. Profesyonel ve amatör bin beş yüzün üzerinde maç yönetmiştir. 2000 yılında tamamladığı doktora tezi ile ülkenin ilk kadın futbol doktoru unvanını almıştır. Dünyadaki FIFA kokartlı ilk kadın hakemlerden biridir. Lale Orta, 60 uluslararası maç yönetmiştir. Futbolun yanı sıra toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda çalışmaları ile tanınır.
1995 yılında, Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA) tarafından 27 ülkeden seçilmiş 54 kadın hakem arasına girerek dünyadaki ilk FIFA kokartlı kadın hakemlerden birisi oldu. Hakemliği bırakana kadar 60 uluslararası maç yönetti.
Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi (TMOK)’nde, Türkiye Faal Futbol Hakemleri ve Gözlemcileri Derneği’nde, TFF Merkez Hakem Kurulu’nda çeşitli görevler yaptı. UEFA’da Delege ve Hakem Gözlemciliği (2006-2009) ile UEFA Hakem Eğitimciliği (2006-2007) yaptı.[8]
Lale Orta’nın yaşamı başarılar ve ödüllerle dolu. Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) tarafından kadınların spora katılması konusunda öncü rol üstlenen kişi ve kurumlara verilen “Kadın ve Spor 2002 -Avrupa Kıtası Büyük Ödülü”‘ne değer görüldü. 2003 yılında, UEFA tarafından Avrupa kıtasındaki en iyi 17 hakemden biri olarak seçildi. 21 Mayıs 2005 tarihinde Almanya’nın Postdam kentinde Almanya (Djugarden) ve İsveç (Alvsjö) takımları arasında oynanan UEFA Kupası Kadınlar Final Maçı’nı yönetti. İsmi, Küçükçekmece Stadı’nda hakem odasına verilmiştir.
Lale Orta spor dünyasında ilklerine Ocak 2023’te bir yenisini daha ekledi. Lale Orta Türkiye Futbol Federasyonu Merkez Hakem Kurulu’nun ilk kadın başkanı olarak seçildi.
