Türkiye, 28 Mayıs Pazar günü 13’üncü cumhurbaşkanını belirlemek için ikinci kez sandık başına gitmeye hazırlanıyor. Yüksek Seçim Kurulu’nun Resmi Gazete’de yayınlanan sonuçlarına göre ilk turda Cumhur İttifakı adayı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan oyların yüzde 49,52’sini; Millet İttifakı adayı ve CHP Genel Başkanı ise yüzde 44,88’ini; Ata ittifakı adayı Sinan Oğan yüzde 5,17 ; seçim öncesinde çekildiğini açıklayan Muharrem İnce ise yüzde 0,44 oy aldı. Adaylardan herhangi birinin oyların yüzde 50+1’ini alamaması nedeniyle seçim ikinci tura kaldı.
Katılım son 20 yılın en yükseği oldu
14 Mayıs Pazar günü yapılan seçimlerde katılım yüzde 88,92 oranıyla son 20 yılın en yüksek oranı oldu ancak bugüne dek en yüksek katılımın sağlandığı yüzde 93,38’lik oranla 1987 Genel Seçimlerinin gerisinde kaldı. İkinci tura sayılı günler kala ilk turda üçüncü olan Ata İttifakı’nın kimi destekleyeceği, partilerin seçmenlerini yeniden sandığa götürüp götüremeyeceği, oy kullanmayan yüzde 14,4’lük kesimi sandığa gitmeye kimin ikna edeceğine dair tartışmaların yanı sıra ikinci turu deneyimlemiş ülkeler de merak konusu oldu.
2019’da Zelensky’nin zaferi
Halen savaşın devam ettiği Ukrayna’da 2019 yılında yıllında gerçekleştirilen seçimlerin ilk turunda Volodymyr Zelensky yüzde 30,24; Petro Poroshenko 15,95; Yulia Tymoshenko 13,40; Yuriy Boyko 11,67 almasıyla seçim ikinci tura kalmıştı. İki hafta sonra gerçekleşen ikinci turda ise ilk turda yüzde 62,86 olan katılım, ikinci turda yüzde 62,07’ye gerilemiş ama Zelensky rakibi Poroshenko karşısında oyların yüzde 73,22’sini alarak cumhurbaşkanı seçilmişti.
İkinci turda galip değişti
İtalya’da ise 2021 yerel seçimlerinin en ilginci Roma’da yaşandı. Roma belediye başkanlığı için yapılan yarışta ilk turda merkez sağ adayı Enrico Michetti yüzde 30,1; merkez sol adayı Roberto Gualtieri ise yüzde 27,03 alarak çoğunluk sağlanamayınca seçim ikinci tura kaldı. İlk tur daha az oy alan Demokratik Parti’li eski Maliye Bakanı Roberto Gualtieri ikinci turda ise oyların yüzde 60’ını alarak Roma Belediye Başkanı seçildi.
Türklerin adayı 3’üncü oldu
Bulgaristan’da 2022 yılın Kasım ayında da cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ise mevcut Cumhurbaşkanı Rumen Rudev, Sofya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Anastas Gercikov, Türk aday Mustafa Karadayı ve hakim Lozan Panov yarıştı. 6,6 milyon seçmenin 2,5 milyonunun sandık başına gittiği ilk turda Rudev yüzde 49,42; ikinci sıradaki olduğu Gercikov ise 22,83 alarak seçim ikinci tura kaldı. İlk turda Türk ve Müslümanların tek adayı olan Hak ve Özgürlükler Hareketi Partisi Genel Başkanı Mustafa Karadayı yüzde 9,8; kent soylu sağ güçlerin aday gösterdiği hakim Lozan Panov ise yüzde 5,06 oy aldı. İkinci turda ise Rumen Radev, oyların yüzde 63,9’unu alarak yeniden cumhurbaşkanı seçildi.
Brezilya’da ikinci turda katılım düşmedi
Brezilya’da 2022 yılında yapılan ve yüzde 79,05 katılımla yapılan cumhurbaşkanlığı seçimin ilk turunda solcu lider Lula da Silva yüzde 48,4; aşırı sağcı Jair Bolsanaro yüzde 43,2; kadın aday Simone Teber yüzde 4,2; Ciro Homes ise yüzde 3,0 alıp çoğunluk sağlanamayınca seçim ikinci tura kaldı. İkinci turda ise katılım artışla yüzde 79,41 oldu. İlk turda birinci sırada olan Lula da Silva yüzde oyların 50,9’unu alarak cumhurbaşkanı seçildi.
Macron yeniden seçildi
Fransa’da düzenlenen 2022 yılında yapılan halkın yüzde 73,69’unun sandığa gittiği cumhurbaşkanlığı ilk tur seçimlerinde Emanuel Macron yüzde 27,85; aşırı sağcı lider Marine Le Pen yüzde 23,15; Jean-Luc Melenchon yüzde 21,95; Eric Zemmour ise yüzde 7,07 almıştı. Katılımın yüzde 71,99’a gerilediği ikinci turda ise ipi göğüsleyen yüzde 58,55 ile yine Macron oldu.
33 yıldır iktidarda idi
Yugoslavya’nın dağılmasından sonra kurulan Balkan devletlerinden biri olan Karadağ’da geçtiğimiz Mart ayında yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sonucu ise ikinci kez tekrarlanan ülkeler arasında en ilginç olanı. Halkın yüzde 64,07’sinin sandığa gittiği İlk turda 33 yıldır önce başbakanlık ardından cumhurbaşkanlığı görevlerinde bulunan Milo Dukanovic oyların yüzde 35,37’sini aldı. İkinci sırada ise ülkedeki Sırpların da desteklediği ekonomist Jakov Milatovic yüzde 28,92 ile ikinci, Andrija Mandic yüzde 11,10 ile üçüncü, Aleksa Becic ise yüzde 11,67 ile dördüncü oldu.
İkinci turda ibre tersine döndü
Cumhurbaşkanlığı için gereken 50+1 şartı sağlanamayınca ikinci tura kalan seçime bu kez halkın katılımı yüzde 6 oranında artarak 70,14 olarak gerçekleşti. İkinci turda mevcut cumhurbaşkanı 61 yaşındaki Milo Dukanovic yüzde 41,12’de kalırken, ilk tur ikinci sırada yer alan 37 yaşındaki Jakov Milatovic ise oyların yüzde 58,88’ini alarak yeni cumhurbaşkanı oldu.
“Başarılı olmasını umuyorum”
1997 ile 2018 seçimlerinde cumhurbaşkanı seçilen, ancak son seçimleri kaybeden mevcut Cumhurbaşkanı Djukanovic, seçim sonrasında yaptığı açıklamada “Jakov Milatovic’i almış olduğu oylardan dolayı tebrik ediyorum. Kendisinin başarılı bir cumhurbaşkanı olmasını umuyorum çünkü onun başarılı olması, Karadağ’ın da başarılı bir ülke olacağı anlamına gelmektedir.” diye konuştu.
