Fiziksel ve dış etkenler özellikle yaz aylarında ve kış aylarında vücut sıcaklığı üzerinde ve vücudun ısı düzenleme mekanizmalarına karşı olumsuz etkilerde bulunurlar. Burada çok önemli bir ayrıntı söz konusu etkilerin erişkin ve çocuklarda farklı sonuçlar oluşturabilmesidir. Ayrıca bu etkiler dinlenme ve fizik efor sırasında farklı sonuçlara da neden olmaktadır. Erişkin ve çocuklar arasında en önemli farklılık çocuklarda vücut yüzey alanı/vücut kitle oranının erişkinlere göre oldukça yüksek olmasıdır. Bu durum neden ile çocuklar erişkinlere göre sıcak ve soğuk hava stresine karşı daha duyarlı olması ile sonuçlanır. Ayrıca dolaşan kan miktarı çocuklarda kütle ile karşılaştırıldığında erişkinlere göre düşük bir orana sahiptir.
Tüm bu faktörler çocukların dinlenme egzersiz esnasında yüksek hava sıcaklıklarına karşı oluşan vücut ısı düzenleme mekanizmalarının erişkinlere göre daha zayıf olması ile sonuçlanmaktadır. Çocuklarda vücut sıcaklığının aşırı sıcaklarda korunması için en önemli mekanizma ter bezleri ile ısı kaybı mekanizmasıdır. Ancak ter bezlerinin fonksiyonel kapasitesi ve sayısı erişkinlerden düşüktür.
Çocuklar ile yetişkinlerin sıcağa dayanıklığı farklıdır
Özellikle çocuk ve genç erişkinlerde aşırı sıcaklarda vücut ısı düzenlemelerinin çalışabilmesi için kaybedilen sıvının yerine konması gereklidir. Çocuk yaş grubunda yeterli sıvı ve elektrolit çözeltileri alınmadığında özellikle egzersiz sırasında aşırı sıcaklara maruz kalınması kardiyovasküler sistemde yüklenmeye neden olarak kalp ve damar sağlığına olumsuz etkide bulunduğu tespit edilmiştir.
Prof. Dr. Ayhan Çevik,”Sıcaklık arttığı zaman çocuk ve erişkinlerde birçok mekanizma aktive olarak vücut ısısını normal sınırlar içinde tutmaya çalışmaktadır. Bu mekanizmalar metabolizma hızı değişikliği, kalp ve dolaşım sistemi değişiklikleri, hormonal değişiklikler ve ter bezlerindeki aktivite değişiklikleri olarak sayılabilir. Bu nedenle yaz mevsimlerinde daha önce kalp hastalığı olsun olmasın tüm bireylerde bu mekanizmaların çalışmasına destek olacak tedbirlerin alınması gereklidir. Yüksek sıcaklık derecelerinde vücutta terleme yolu ile sıvı ve elektrolit kaybı olmaktadır. Kaybolan sıvı ve elektrolit vücuda tekrar alınmadığında terleme mekanizması durmakta ve bu durumda vücut sıcaklığı yükselmeye başlamaktadır. Yüksek sıcaklığa karşı oluşan en büyük düzenleme mekanizması vücut sıvı kaybı olduğunda çalışmamaktadır. Bu nedenle yaz aylarında mutlaka elektrolitli sıvı tüketimi ile vücudun sıvı ihtiyacı sağlanmalıdır.” dedi.
