Her sabah kalktığımızda yorgun hissedip yataktan kalkmak istemiyorsanız sebebi bahar alerjisi olabilir. Peki bahar alerjisinin belirtileri ve sebebi nedir? Bahar alerjisi vücudumuzda nasıl bir etki yaratır. Uzmanlar alerjinin tedavi edilmediği taktirde bir çok hastalığı beraberinde getirebileceği konusunda uyarıyor.
Alerji özellikle bahar aylarında daha da belirgin olarak kendini gösteriyor. Bu günlerde birçok kişi sürekli hapşırma ve göz sulanmasından şikayetçi. Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Şenol Polat, bahar alerjisinin sebeplerini ve kimlerde daha sık görüldüğünü sizler için anlattı.
Bahar alerjisi neden olur? Kimler daha çok etkilenir?
Alerji, normalde vücudumuza zararlı olmayan maddelere karşı bağışıklık sistemimizin verdiği abartılı ya da bir başka deyişle yanlış bir cevaptır. Çoğunlukla solunum yollarında görülür çünkü alerjen olarak tanımladığımız zararsız maddeler en sık burundan veya boğazdan vücudumuza girmektedir. Burnumuzda bu tip bir alerjen maddeyle karşılaştığımızda tıkanıklık, kaşıntı, hapşırmalar ve akıntılar görülür. Gözlerde ise yaşarmalar ve kızarmalar görülür. Buna alerjik konjonktivit de denmektedir. Bazen ciltte de görülebilir, bu durumda ise ürtiker egzama ya da kontakt dermatit olarak adlandırılabilir.
Daha önceden uyarılmış olan vücutlarda, alerjen maddelere karşı antikorlar gelişmiştir ve bu antikorlar, alerjenlerle karşılaştığı anda mikrobik olmayan bir enflamasyona neden olur. Enflamasyon ise o bölgedeki damarların gelişmesine ve salgı bezlerinin fazla çalışmasına neden olur. Tüm bunlar burundaki tıkanıklığı, akıntıyı ve hapşırmaları bize açıklar.
Bahar alerjisi çok da masum bir durum değildir çünkü uzun süreli burun tıkanıklığı nedeniyle uyku kalitesi bozulan kişilerde gün içinde sinirlilik, yorgunluk, baş ağrısı, işlerine veya derslerinekonsantre olamama gibi zorluklar yaşanır. Bazı çalışmalar, bu alerjilerin çocuklarda kaygı, öğrenme ve akranlarıyla kaynaşmalarını etkileyen fiziksel, sosyal ve duygusal bozulmalar olduğu gösterilmiştir. Çok uzun süre burun tıkanıklığı olan çocuklarda özellikle yüz yapısında değişiklikler olabilmektedir.Burnu tıkalı olan çocukların üst yüz kısmı öne, çene kısmı ise arkaya doğru büyüme gösterebilmektedir.
Bahar alerjisi, 3 yaştan, 45 yaşa kadar herkeste görülebilmektedir. Ancak, genetik olarak eğilimli olan yani ailesinde astım, alerjik rinit ya da nazal polipi olan kişiler alerjileredaha fazla yatkındır. Ayrıca bazı çevresel faktörler de hastalığın görülmesini etkilemektedir.
Alınacak önlemler nelerdir?
Öncelikle ağız yerine burun solunumu yapılmalıdır. Yoğun polen ve çiçek tozlarının olduğu dönemlerde, ormanlık alanlara ya da yeşillik alanlara daha az çıkmalıyız. Eve gelindiğinde ise mutlaka duş alınmalıdır çünkü vücut ve elbiselere yapışan polenleri soluma ihtimalimiz bulunmaktadır. Muhakkak dengeli beslenmeli ve bol bol sıvı tüketmeliyiz. Bunların dışında, burun içi kortizonlu spreyler ve gerekirse anti-alerjik ilaçlar da kullanılabilir.
Alerjinin etkisini azaltmak için ne yapmalı?
Alerjinin etkisini azaltmak için sigara dumanından ve parfüm, boya, deterjan kokusunu yoğun olduğu ortamlardan uzak durmalıyız. Çevre kirliliği, sigara ve üst solunum yolu enfeksiyonları alerjik kişilerde alerjik reaksiyonların ortaya çıkmasını artırır.
Sürekli hapşırmanın nasıl önüne geçeriz?
Sürekli hapşırmalar alerjiye bağlı olabilir, ancak bazen alerji dışındaki bazı nedenlerden de kaynaklanabilir. Dolayısıyla çok sık ve ardışık hapşırıyorsak muhakkak bir Kulak Burun Boğaz hekimine muayene olmamız gerekir. Eğer alerjiye bağlı, alerjik rinit, bahar alerjisi ya da buna benzer durumlardan kaynaklanıyorsa hem önleyici tedbirler almalı hem de burun içi kortizon içeren spreyler kullanmalıyız. Bazen ağızdan da anti-alerji ilaçların kullanılmasını da birçok faydası olur. Bazı durumlarda, burun içerisinde yoğun poliplerin olması gibi alerji dışında nedenler de olabilir. Bu durumda da probleme yönelik kişiye özel tedavilere başlanılır.
